بیماری افسردگی، احساس غم و اندوه مداوم و نوعی اختلال خلقی در حوزه سلامت روان به شمار می‌آید. اختلال افسردگی باعث می‌شود بیمار به‌صورت مداوم احساس غم و اندوه داشته باشد، نسبت به انجام امور و وظایف خود بی‌انگیزه باشد و البته دچار چندین علامت بالینی نیز شود. این اختلال را با عنوان افسردگی بالینی نیز معرفی می‌کنند. اگر به کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با افسردگی، علائم افسردگی و چگونگی کنترل و درمان این اختلال علاقه‌مند هستید، دکتر مهدی آنت مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد می‌کند.
بیماری افسردگی چیست؟
افراد زیادی احساس غم یا احساس افسردگی خفیف را تجربه می‌کنند که واکنشی طبیعی به از دست دادن یا مواجه شدن با چالش‌های زندگی است. ولی زمانی‌که احساساتی همچون درماندگی، ناامیدی و بی‌ارزشی برای چندین روز یا هفته به طول بیانجامد و فرد را از زندگی کردن باز دارد، ممکن است چیزی فراتر از غم و اندوهی ساده باشد. در اینگونه موارد ممکن است فرد افسردگی بالینی داشته باشد و باید با کمک روانشناس اختلال افسردگی در پروسه درمان قرار بگیرد.
اما افسردگی چیست؟ افسردگی نوعی اختلال خلقی است که می‌تواند بر احساس، تفکر و رفتار فرد تأثیر گذاشته و حتی منجر به انواع مشکلات عاطفی و جسمی شود. در این اختلال، فرد در انجام فعالیت‌های عادی روزمره خود با مشکل مواجه می‌شود و احساس می‌کند که ارزش زندگی کردن را ندارد.
علت و دلایل بیماری افسردگی
بیماری افسردگی یک اختلال روانی پیچیده است که علت دقیق آن هنوز به طور کامل مشخص نشده است. با این حال، بر اساس تحقیقات و مطالعات علمی، عوامل زیر می‌توانند در بروز بیماری افسردگی نقش داشته باشند:
عوامل ژنتیکی: وجود عوامل ژنتیکی در بروز بیماری افسردگی تأیید شده است. مطالعات نشان داده‌اند که وجود سابقه خانوادگی با افسردگی ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
عوامل هورمونی: تغییرات در سطوح هورمون‌ها مانند سرمتونین، نوراپی‌نفرین و کورتیزول می‌تواند در بروز افسردگی نقش داشته باشد. برخی از افراد با سطوح کاهش یافته سروتونین، که یک عامل نوروترانسمیتر است که در رفاه و خلقی تأثیر دارد، مشکل دارند.
فعالیت عصبی روانی: تحقیقات نشان داده‌اند که تغییرات در ساختار مغز و فعالیت عصبی-روانی ممکن است در بروز افسردگی نقش داشته باشد. برخی از نواقص در مدارهای عصبی که به تنظیم خلق و هیجان مرتبط هستند، ممکن است علت افسردگی باشند.
فاکتورهای زیست محیطی: شرایط زندگی و فاکتورهای زیست محیطی می‌توانند تأثیر قابل توجهی در بروز افسردگی داشته باشند. مثلاً تجربه رویدادهای تنش زا، مشکلات روابطی، مرگ عزیزان، مشکلات مالی، مشکلات شغلی و تحصیلی و سایر عوامل مشابه می‌توانند عوامل محرک برای بروز افسردگی باشند.
بیماری‌های فیزیکی: برخی از بیماری‌های فیزیکی مانند بیماری‌های قلبی، سرطان، بیماری‌های تیروئید و عوامل التهابی می‌توانند به طور غیرمستقیم باعث بروز اختلال افسردگی شوند. بنابراین، نمی‌توان به طور قطعی یک علت خاص را برای بروز افسردگی مشخص کرد.
هر فرد بیمار ممکن است تحت تأثیر ترکیبی از این عوامل باشد و درک دقیق از مکانیسم‌های دقیق آن همچنان در حال پیشرفت است. مهم‌ترین نکته این است که در صورت بروز علائم افسردگی، مراجعه به یک پزشک متخصص روانپزشکی برای ارزیابی و تشخیص صحیح و درمان مناسب الزامی است.
علائم افسردگی
برای آنکه فردی افسرده باشد باید از بین علائم افسردگی (که ۹ مورد هستند) حداقل ۵ مورد را داشته باشد.
۱-غمگینی مهم‌ترین نشانه افسردگی
از بین نشانه‌های افسردگی، غمگینی و احساس غم و اندوه مهم‌ترین نشانه است. فرد افسرده در اکثر روزها غمگین است. افرده افسرده معمولا زیاد گریه می‌کنند.
۲- کاهش علاقه و لذت به انجام کارهای روزمره
بیمار افسرده نسبت به کارهایی که قبلا برایش جالب بوده، بی‌علاقه می شود. فعالیت‌هایی مثل رفتن به میهمانی، سینما، ورزش، دیدن دوستان و غیره برای او جذاب نیستند و علاقه‌ای به انجام آن‌ها ندارد.
۳-مشکلات خواب
افرادی که به بیماری افسردگی دچارند عمدتا مشکل خواب دارند. از جمله این که شب‌ها به سختی به خواب می‌روند و ساعت‌ها در رختخواب غلت می‌زنند تا بخوابند و یا آن که پس از به خواب رفتن، زود از خواب بیدار شده و به سختی دوباره به خواب می‌روند. برخی از آن‌ها صبح‌ها زود از خواب بیدار می‌شوند و دیگر نمی‌توانند بخوابند. البته دسته‌ای از افراد در دوره افسردگی دچار پر خوابی می‌شوند، یعنی بیش از اندازه معمول می‌خوابند.
۴-ایجاد مشکل در زندگی روزمره
افسردگی باعث ایجاد اختلال در زندگی طبیعی فرد می‌شود. بازده شغلی و تحصیلی او پایین می‌آید. نمرات تحصیلی‌اش کاهش پیدا می‌کند، وظایف شغلی‌اش را به خوبی گذشته انجام نمی‌دهد و غیبت‌هایش در کار، مدرسه یا دانشگاه زیاد می‌شود.
۵-تمایل به مرگ و خودکشی از نشانه‌های افسردگی شدید
این نشانه معمولا در افرادی که به افسردگی شدید مبتلا هستند دیده می‌شود. در این حالت، فرد، تمایلی به زنده بودن ندارد، به همین دلیل به فکر مرگ و خودکشی می‌افتد. برخی از افراد افسرده برای خود کشی برنامه‌ریزی کرده و آن را اجرا می‌کنند و متاسفانه بسیاری از آن‌ها نیز در اثر خودکشی جان خود را از دست می‌دهند. تحقیقات نشان می‌دهد از مهم‌ترین علائم افسردگی شدید، تمایل جدی و برنامه‌ریزی برای خودکشی است.
۶-احساس بی ارزشی و گناه
فرد مبتلا به بیماری افسردگی احساس بی‌ارزشی می‌کند و معمولا اعتماد به نفس پایینی دارد. او به خاطر مسایل مختلف خود را گناهکار می‌داند و زیاد به اشتباهات گذشته‌اش فکر می‌کند. مادر خانم زیبایی می‌گفت که دخترش ساعت‌ها جلوی آینه می‌ایستد و پس از آرایش کردن، گریه می‌کند و می‌گوید من از قیافه خودم بدم می‌آید. من خیلی زشتم.
خانم دیگری تعریف می‌کرد که یک بار به خاطر اشتباهی که انجام داده از مادرش عذر‌خواهی کرده و مادرش به او گفته بود که من اصلا ناراحت نشدم. ولی او حرف مادرش را قبول نمی‌کرد و به خاطر اشتباهش مرتب از او عذر‌خواهی می‌کرد.
۷-خستگی و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره
فرد افسرده معمولا احساس خستگی کرده و نمی‌تواند فعالیت‌هایی که قبلا به راحتی انجام می‌داده را انجام دهد و در صورتی که مجبور به انجام آن باشد با سختی زیاد آن را انجام می‌دهد. خستگی بدنی و نداشتن انرژی زیاد می‌تواند از علائم افسردگی شدید باشد.
۸-تغییر اشتها
یکی دیگر از نشانه‌های افسردگی کاهش یا افزایش اشتها است که این مساله منجر به کاهش یا افزایش وزن فرد افسرده می‌شود. برخی از افراد در طول دوره افسردگی خود به دلیل پرخوری عصبی اضافه وزن پیدا می‌کنند که این مساله باعث تشدید افسردگی آن‌ها می‌شود.
۹-مشکل در تمرکز و تصمیم گیری
نشانه دیگر افسردگی مشکل در تمرکز و تصمیم‌گیری است. افراد افسرده عمدتا تمرکز کمی دارند و نمی‌توانند به سادگی تصمیم‌گیری کنند. خانم افسرده‌ای می‌گفت: “مطلبی که قبلا در عرض ۱ ساعت مطالعه می‌کردم، اکنون باید ساعت‌ها وقت صرف کنم تا بتوانم آن را بخوانم. نمی‌توانم روی مطالب تمرکز کنم و مرتب حواسم پرت می‌شود.”
بدون دیدگاه